🌩️ रेष्मन् (Reṣman — मेघनिबिडः)

chaitanya1827
Oct 24
1 min read

“प्रत्येकं मौनं स्वगर्जनां धारयति।”

वज्रपातात् पूर्वं द्यौः स्थगिता भवति।वृष्टेः प्राग् आकाशे शान्तता व्याप्नोति —स एव रेष्मन्, तस्य प्रतीक्षा।नायं घोरवादिनां कोलाहलः,किन्तु तस्यान्तिके स्थिता घनता,यत्र स्वर्गं स्वयमेव उद्घाटयितुं सज्जं भवति।

रेष्मन् इति शब्दः संस्कृते “रेष्म” मूलात् आगतः —सूत्रं, तन्तुः, सूक्ष्मरेखा वा।स एव तन्तुः यः शक्तिं धारयतियावत् सः तेजसा विस्फुरति।अत्र स तन्तुः गर्जनस्य बन्धनम् —मौनस्य च तस्य विस्फोटस्य च एकताम् बिभर्ति।

प्रवाहस्य (Pravaaham) ब्रह्माण्डकथायांसर्गचक्रानन्तरं रेष्मन् प्रवर्तते।यदा सृष्टेः स्पन्दनं जागरूकं भवति,तदा तनवो जायन्ते, कम्पनं सम्भवति।ब्रह्माण्डः स्वश्वासेन जीवन्,स्वचेतनभारं अनुभवति।यदा गति भवति, तदा प्रत्यगति अनिवार्या।यदा सृजनं, तदा संहारस्य बीजम् अपि।अतः वज्रनादः अनिवार्यः।

एषः गीतः तस्य अनिवार्यत्वस्य मूर्तिः।यदा शक्तयः अन्तःसंहताः सन्ति,वातावरणं घनं भवति,छायाः गाढाः,श्रोता च प्रत्याशां अनुभवति।यथा सृष्टिः एव स्वशक्त्या कम्पमानाः,शमं धारयितुं न शक्नुवन्ति।

आध्यात्मिकतया रेष्मन् सन्तुलनस्य परीक्षणम् —सृष्टेः च प्रलयस्य च मध्ये स्थितं क्षणम्।मानवात्मनि अपि एषः —परिवर्तनात् पूर्वं तनुता,प्रकाशात् पूर्वं द्विधा भावः,भयप्रत्याशयोः संमिश्रः विरामः।प्रकाशस्य प्राप्तेः पूर्वंसर्वे साधकाः एषां मेघानां मध्ये गच्छन्ति।

प्राचीनेषु वेदेषु मेघाः देवतारूपेण निर्दिष्टाः —इन्द्रस्य सहचराः मरुतः,यः गर्जति, यः वृष्टिं वसति।न ते विनाशाय, किन्तु शुद्धये।तस्मात् वज्रनादः न भङ्गः,अपि तु ब्रह्माण्डस्य स्नानं,सन्तुलनस्य पुनः संस्थापनम्।

रेष्मन् तदेव तत्त्वं वहति —प्रतिक्षणं, प्रतिध्वनिं, प्रतिघनतां च।मानवजीवनस्य प्रतिबिम्बः सः —यथा अन्तःस्थाः मेघाः शान्ततया सञ्चीयन्ते,यावत् ते स्पष्टरूपेण न प्रकाशन्ते।मेघः न प्रकाशं निवारयति —अपि तु तस्य आगमनाय सिद्धिं करोति।

गम्भीरतया रेष्मन् प्रतिरोधस्य मूर्तिः।प्रत्येकशक्ति प्रतिशक्त्या सह तिष्ठति।यथा पृथिवी वृष्टिं प्रतिहन्यते पूर्वम्,अनन्तरं तां पिबति।एवमेव चेतना अपि सत्यं प्रतिषेधति,पश्चात् तस्मिन् लीयते।एषः तानो न सङ्घर्षः,किन्तु परिवर्तनम् —यत्र स्थैर्यं गतिं रूपं गृह्णाति।

यदा श्रोता एतत् शृणोति,तदा सः तान् अदृश्यरेष्मन् अनुभवति —संतताः, किं तु न भङ्गिनः।एषः क्षणः सम्भावनायाः चरमसीमा,यदा विस्फोटः समीपं।

अनन्तरं यदा त्विषीमत्तोयोत्सर्गः आगच्छति,सः न विनाशवत्, किन्तु पूर्णत्ववत् दृश्यते।एतस्मिन् क्षणे रेष्मन् धैर्यं, सहनं,प्रतीक्षायाः पवित्रतां शिक्षयति।

प्रत्येकं मौनं मेघं धारयति।प्रत्येकः मेघः नवजीवनस्य प्रतिज्ञाम् वहति।तयोः मध्ये स्थितं —कम्पमानं, छायामयं स्थानंयत्र शब्दः स्वशक्तिं पुनः स्मरति।

“मेघः न प्रकाशस्य विरोधी —सः तु तस्य आगमनाय उपक्रमः।”

🌩️ रेष्मन् (Reṣman — मेघनिबिडः)

Recent Posts

Comments