🌊 प्रवाहम् (नित्यप्रवाहः)

chaitanya1827
Oct 26
1 min read

“प्रवाहम् न गतिरेव, समर्पणमेव।”

यदा सूक्ष्मभूतः मौनस्य अन्तःस्पन्दनं प्रकटयति,तदा स्थैर्यं न शक्ता धारयितुम्। तदा उदेति — प्रवाहम्,यत्र सर्वं वहति, सर्वं मुक्तं भवति।

🌊 संवरणस्य विसर्जनम्

यत् यावत् अन्तः संगृहीतम्, तत् सर्वं निःस्रवति।सृष्टिः, दीर्घं निःश्वासं विसर्जयन्ती,गत्यात्मिका भवति — न अशान्त्या, किन्तु मोक्षेनेव।

न विनाशः, किन्तु श्वासः।न गर्जनम्, किन्तु प्रवाहः। एषः ब्रह्माण्डस्य निःश्वासः।

🌊 शब्दार्थः

“प्रवाह” इति “√वह्” धातोः — वहनं, गमनं, प्रवर्तनं च।अतः प्रवाहः न केवलं जलगति,अपि तु नित्यचेतनागति। वेदाः वदन्ति — ऋतं सच्च सत्यम्। स एव ब्रह्माण्डस्य प्रवाहः —उदयश्च अस्तं च, जन्म च मरणं च।न तस्य अन्तः, न तस्य आरम्भः। यः प्रवाहे तिष्ठति, स जीवनस्य नादेन एकीभवति।

🌊 आध्यात्मिकं तत्त्वम्

मानुषे, प्रवाहः क्षणः मोक्षस्य। अहंकारः विलीयते, सीमा नश्यति।श्वासः च चेतना च एकत्वं गच्छतः। सर्वं त्यज्य, केवलं वहति। नदी यथा सागरं प्रति प्रवहति —न नश्यति, किन्तु विशालयते। एष एव मोक्षः —सीमितस्य अनन्ते प्रवेशः।

🌊 संगीतरूपे प्रवाहम्

अत्र नादः न संघर्षति, किन्तु श्वसति। गति स्वयमेव प्राणवद्। आरम्भात् लीनतां प्रति — नदीय जीवनं यथा। श्रवणेन श्रोता अपि प्रवाहः भवति।यावत् त्यजति, तावत् वह्यते। न तस्य विरोधः, केवलं सम्मिलनम्।